Dzisiaj zapraszam Was do zapoznania się z pięknym, prawie nieznanym obrazem Matki Bożej.

" Via Ad Deum"

Obraz namalowany na płótnie lnianym techniką olejną, niesygnowany, niedatowany, zakomponowany jest w prostokącie stojącym, o wymiarach 90 x 112 cm; przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem Jezus w geście błogosławiącym.

Matka Boża ubrana jest w jasną suknię wykończoną pod szyją haftowaną lamówką, na głowę i ramiona ma nałożony płaszcz w kolorze ciemnego błękitu z podszewką w kolorze złotym. Nad głową znajduje się nimb w kolorze jasnego różu i korona. Głowa Matki Bożej ujęta jest w trzech czwartych i zwrócona jest w kierunku Dzieciątka Jezus, a oczy spoglądają prosto na widza.

Dzieciątko Jezus namalowane jest w pozycji siedzącej na lewym ramieniu Matki Bożej w sukni czerwonej, symbolizującej przepowiedzianą Mękę Pańską. Głowa uniesiona jest lekko ku górze, a wzrok skierowany przed siebie, głowa otoczona jest nimbem z poświatą. Suknia Jezusa ozdobiona jest obszyciem z ornamentami w kolorze złota, błogosławi dwoma palcami prawej ręki, w lewej trzyma na kolanach zamknięte Pismo Święte.

Maryja prawą rękę kieruje prosto ku Jezusowi. Na koronie Matki Bożej namalowany jest kaboszon, kamień szlachetny mający szlif o formie kulistej. Szlif kaboszonu stosowano w jubilerstwie od czasów starożytnych, szczególnie w średniowieczu. Motyw kaboszonu występował też w ornamentyce renesansu i baroku.

Historia obrazu nie jest znana, trudno określić, z jakiego pochodzi warsztatu.

Przedstawień Matki Bożej z Jezusem na terenie Polski jest bardzo dużo, wiąże się to z szeroko rozwiniętym kultem na ziemiach polskich. Przedstawienie to reprezentuje typ pochodzenia bizantyjskiego, znany pod nazwą Hodegetria, który dociera do Polski w XVI wieku. W Polsce charakterystyczny typ przedstawienia Matki Boskiej z Dzieciątkiem, to Madonny Piekarskie, do których można porównać opisywany obraz.

Matka Boża z Dzieciątkiem Jezus przeszła poniewierkę, pozostawiona i opuszczona, została znaleziona na klatce schodowej i objawiła się po konserwacji w pełni chwały. Należy sądzić, że dając namalowanym postaciom bogate i pełne symboliki stroje autor nie przewidywał nakładania sukienek, co jest specyfiką niektórych wizerunków Matki Bożej. Możemy porównać opisywany obraz z obrazem z kościoła w Regnowie, gdzie układ postaci był bardzo podobny. W dalszych rozważaniach możemy przypuszczać, że znajdujący się na tkaninie udrapowanej w kształcie tronu ornament lambrekinowy, stylizowane owoce granatu, które są symbolem miłości, cierpienia i śmierci, mogą być wskazówką do datowania na koniec XVI lub początek XVII w.

Możemy przypuszczać, że obraz ten powstał w okresie, kiedy istniało duże zapotrzebowanie na malarstwo religijne i to zarówno w mniejszych jak i większych ośrodkach. Potrzeby te zaspokajali częściowo malarze zakonni oraz anonimowi, a częściowo cechowi, na zamówienie fundatorów.

Przypuszcza się, że obraz ten został namalowany dla rodziny herbowej, widoczne są symbole i układy heraldyczne; np. układ kotary z podbiciem bordowym, umiejscowienie korony w centralnym miejscu. Należy sądzić, że autor wykorzystał sprzyjające warunki do powstania tego typu obrazów w Polsce i stworzył dzieło, które jest znaczącym wkładem w rozwoju Hodegetrii polskich.

Obraz Matki Boskiej z parafii Wniebowstąpienia Pańskiego na Ursynowie stanowi cenny zabytek reprezentujący okres, który był ważnym etapem w rozwoju malarstwa i kultury polskiej.

Jest to dokumentacja opisowa obrazu w kaplicy Matki Bożej (X 2002 r.)
Konserwator dzieł sztuki Mgr Danuta Komorowska

źródło: www.pwp.mkw.pl